به قلم ریحانه عارف‌نژاد

این روزها، فروشگاه­‌های لوازم التحریر شلوغ­‌تر از همیشه و مشغول رونمایی از محصولات جدیدشان هستند. خیلی­‌ها با خرید وسیله برای سال تحصیلی جدید، از شادی و هیجان لبریز می­‌شوند و خیلی­‌ها هم با نگاه به تقویم، دلشوره می­‌گیرند. برای هردو گروه، خالی از لطف نیست که بین کارهایشان سری هم به «مدرسۀ پرماجرا» بزنند و با اِی. جِی، سر یک کلاس بنشینند!

همکلاسیِ اِی. جی

سال 2004 بود که «دن گاتمن»، نویسندۀ محبوب آمریکایی، اولین کتاب از مجموعه «مدرسۀ پرماجرا» یا «مدرسۀ عجیب­ و غریب من» را منتشر کرد. او در آن زمان تحت تاثیر کتاب­‌های «جونی بی جونز» نوشتۀ باربارا پارک بود و دوست داشت اثری مشابه آن خلق کند؛ کتابی که به جای یک دختر، از زاویۀ دید یک پسربچه روایت می­‌شود. این شد که «اِی. جِی» و مدرسۀ عجیب ­و غریبش متولد شدند. دن گاتمن برای الهام­ گرفتن از اتفاقات واقعی، به ده­‌ها مدرسه سر زد تا با بچه‌ ­مدرسه­‌ای­‌های زیادی هم­کلام شود. بعد از چاپ اولین جلد، شهرت گاتمن به سرعت چندبرابر شد. دانش­‌آموز قهرمان کتاب­های او موفق شد از مخاطبانش نمرۀ کامل بگیرد و اِی. جی، کتابفروشی­‌ها -و صد البته مدارس- آمریکا و کشورهای دیگر را فتح کرد.

معلوم است که بعد از موفقیت اولین کتاب­های مدرسۀ پرماجرا، دن گاتمن تصمیم به نوشتن کتاب­های بیشتری از این مجموعه گرفت. او در کنار نوشتن رمان­های دیگر، این مجموعه را هم ادامه داد و حالا که این متن را می­خوانید، شمار کتاب­های این مدرسه از صد جلد هم بالاتر رفته است! کتاب­های گاتمن در سراسر جهان بیش از سی­‌وپنج­ میلیون نسخه فروختند و او را به یکی از محبوب­ترین نویسنده­‌ها برای کودکان، نوجوانان و حتی بزرگسالان تبدیل کردند.

این دیگر چه­ مدرسه‌­ای است؟!

راوی و شخصیت اصلی این ماجراها، اِی. جِی است. پسری که در زندگی از خیلی چیزها متنفر است، اما از مدرسه، متنفرتر! حتی با اینکه مدرسۀ او هر روز غافلگیری­‌های تازه‌­ای برای دانش‌­آموزانش دارد و کادر آن یکی از یکی عجیب ­غریب­ تر هستند. معلم هنر، خانم فالکُن، آشغال­‌جمع­‌کن است و از بچه­‌ها می­‌خواهد با هرکسی که از او خوششان نمی‌­آید نقاشی مشترک بکشند؛ آقای مکی، کارشناس کتابخوانی، یک رئیس­جمهور الکی است و خودش را آبراهام لینکلن معرفی می­کند؛ خانم اسپاک، ناظم ترسناکی است که می­گویند روح شوهرش در خانۀ او پرسه می­زند؛ آقای ناوال، مدیر باحالی است که به جای تنبیه بچه­‌ها به آن­ها شکلات می­‌دهد و… .

اِی. جی و دوستانش هربار با ماجراهای تازه­ و موقعیت­‌های خنده‌­داری روبه­‌رو می­‌شوند که گاتمن تمام آن­ها را از اتفاقات واقعی در مدارس واقعی الهام گرفته است. شاید برای همین است که بچه­‌ها با اِی. جِی ارتباط عمیقی برقرار می­‌کنند و نمی­‌توانند کتاب را به راحتی کنار بگذارند.

قبل از هر چیزی، اسامی موزون و بازیگوشانۀ کتاب­‌ها توجه مخاطبان کم‌­سن­‌و سالش را جلب می­‌کند. در نسخه‌­ای که نشر افق از این مجموعه منتشر کرده، «محبوبه نجف­‌خانی» امانت­دارانه سعی کرده تا در ترجمه­‌ای تر و تمیز، به این قانون نویسنده پایبند بماند. در این برگردان حتی گاهی با تغییر برخی اسامی، حالت آهنگین اسم­‌ها حفظ شده است. مثلا خانم پَتی، به «خانم اسپاک» تبدیل شده تا هم­‌قافیۀ «ناظم ترسناک» باشد.

آخرین روزهای تعطیلات

دن گاتمن جایی گفته که برای کودکانی که تمایلی به مطالعه ندارند می‌­نویسد تا به خواندن وادارشان کند! می‌­شود گفت که او در این کار موفق شده است؛ برای همین هم کتاب­‌های او می­‌توانند گزینه­‌های خوبی برای هدیه­‌دادن به بچه­‌های کتاب­خوان باشند. این مجموعه، انتخابی عالی برای روزهای قبل از مدرسه است. خواندن این مجموعه، علاوه بر ایجاد سرگرمی و خنده، می‌تواند نگرش دانش‌آموزان را نسبت به مدرسه شادتر کند تا با هیجان بیشتری آمادۀ شروع سال تحصیلی شوند. مخاطبانش هم بچه­‌های هفت ­سال به بالا هستند.

جلدهای مختلف مدرسۀ پرماجرا، هیچ ارتباط داستانی به هم ندارند. برای همین می­‌توانید با دیدن موضوع و حال‌­وهوای هر کتاب، از میان آن­ها انتخاب کنید. از طرفی با همۀ جذابیت­‌هایشان، بد نیست در نظر داشته باشیم که این مدرسه، یک مدرسۀ آمریکایی است. دخترها و پسرها در این مدرسه باهم همکلاسی هستند و اگر قصد تهیۀ این کتاب را برای بچه­‌های دور و برتان دارید، نیم­‌نگاهی هم به این مسئله داشته باشید.